جواهری ناصر ادرس عنبراباد پاساژ رئیسی فاز1
عمومی
پنج شنبه 25 مهر 1392برچسب:استان کرمانشاه, :: 10:6 :: نويسنده : احسان ملائی
استان کرمانشاه ( آوا راهنما·اطلاعات) (به کردی: کرماشان) با مساحت ۲۴۶۴۰ کیلومتر مربع، هفدهمین استان جمهوری اسلامی ایران از نظر وسعت به شمار میرود. موقعیت جغرافیایی آن بر روی کره زمین بین عرض جغرافیایی ۳۳ تا ۳۵ درجه شمالی و طول جعرافیایی ۴۵ تا ۴۷ درجه شرقی است.استان کرمانشاه که ۱/۵ درصد مساحت کشور را دربرمیگیرد، از استانهای غربی به شمار میآید که با کشور عراق مرز مشترک دارند.[۲]این استان از شمال به استان کردستان، از جنوب به استان لرستان و ایلام، از شرق به استان همدان و از غرب به کشور عراق محدود میشود. مرکز استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه است.[۳]بر اساس آخرین تغیرات در ۱۳۸۸ استان کرمانشاه از ، ۱۴ شهرستان، ۲۹ شهر، ۳۰ بخش و ۸۵ دهستان تشکیل شده است.[۲] محتویاتتقسیمات کشوریاستان کرمانشاه شامل ۱۴ شهرستان، ۲۹ مرکز شهری، ۸۳ دهستان و ۲۷۹۳ آبادی دارای سکنه میباشد. [۴] این استان از شمال به استان کردستان ، از جنوب به استانهای لرستان و ایلام ، از شرق به استان همدان و از غرب با کشور عراق هم جوار است و بیش از ۳۳۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارد. تاریخ استاناین استان در گذشته یکی از مراکز ساسانیان بودهاست و از همین دوره آثار بسیار زیاد و ارزشمندی در این استان مانند تاق بستان(طاق وسان)، کتیبه بیستون و معبد آناهیتا باقیماندهاست و در طی سدههای گوناگون نیز به دلیل جایگاه ویژه راهبردی کرمانشاه، این شهرستان دارای اهمیت ویژهای بودهاست. امروزه نیز از مهمترین شهرهای غرب ایران به شمار میرود. در سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ با روی کار آمدن رضاشاه حکومت مرکزی توانست تا اندازهای نفوذ و قدرت خود را در سراسر ایران تأمین نماید. در این زمان سنندج بخشی از استان پنجم (استان کرمانشاهان) بود. از سال ۱۳۴۰ به بعد استان کرمانشاه تقسیم شد به استان کردستان و استان کرمانشاهان و سنندج به عنوان مرکز سیاسی و اداری استان کردستان، مهمترین و بزرگترین شهر استان جدید التاسیس کردستان بود. از سال ۱۳۴۶ نیز فرمانداری کل لرستان تاسیس گردید و شهرهای لک نشین، استان کرمانشاهان (جنوب رود سیمره) به فرمانداری جدید به مرکزیت خرم آباد پیوستند، که بعدها تبدیل به استان مستقلی به نام استان لرستان گردید. مردمشناسیاستان کرمانشاه یکی از استانهای کردنشین کشور است.[۵] برخی از بزرگترین ایلهای کرد ایران نظیر ایل کلهر، ایل زنگنه و ایل سنجابی در استان کرمانشاه زندگی میکنند. گویشهای گوناگون زبان کردی نظیر کلهری، جافی، کردی کرمانشاهی، لکی، سورانی، پاوهای، ژاو رودی، لهونی، بالاجوبی، اورامی و گوران از رایج ترین گونههای گویشی در استان کرمانشاه هستند.[۶] در این استان قومیتهای گوناگون دیگری نیز زندگی میکنند. آب و هواکرمانشاه از دید گوناگونی آب و هوائی دارای تنوع زیادی است از لحاظ آب و هوایی دارای چهار فصل در یک زمان است برای نمونه قصر شیرین دارای آب و هوای گرم و سنقر و پاوه دارای آب و هوای سرد و کرمانشاه و اسلام آباد غرب دارای آب و هوای معتدل هستند. مذهباستان کرمانشاه از دیدگاه مذهبی نیز دارای گونهگونی بسیار زیادی است. به طور مثال پیروان کیشهای شیعه، سنی، اهل حق (یارسان)، نعمت اللهی، یهودی، مسیحی (ارمنی و آشوری) و بهاپی در این استان در کنار هم زندگی میکنند. زبانزبان کردی[۷] و فارسی کرمانشاهی[۸][۹] در شهر کرمانشاه از رایجترین زبانها میباشند. و در استان گویشهای کلهری، کردی کرمانشاهی، زنگنهای، سنجابی، گورانی، لکی، فارسی کرمانشاهی.[۱۰] جافی در شهرهای جوانرود، روانسر، ثلاث باباجانی، بخشهایی از پاوه و سرپل ذهاب[۱۱] و ترکی آذربایجانی نیز در سنقر رواج دارد و همچنین زبان لکی درشهرستان هرسین، شهرستان صحنه و شهرستان کنگاور رواج دارد.[۱۲][۱۳]
طی پژوهشی که شرکت پژوهشگران خبره پارس به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۸۹ انجام داد و براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونه گیری شد در استان کرمانشاه به قرار زیر بود: ۴٫۲ فارس (۱٫۹% مرد، ۶٫۲% زن)، ۹۲٫۵ کرد (۹۵٫۲% مرد، ۹۰٫۴% زن)، ۰٫۲ عرب (۰٫۵% مرد)، ۰٫۷ لُر (۰٫۵% مرد، ۰٫۵% زن)، ۰٫۵ سایر و ۱٫۹ بدونجواب بودند.[۱۴] آمارهای اجتماعیطبق آمار پزشکی قانونی نسبت به جمعیت کرمانشاه پس از اردبیل و قبل از همدان بیشترین آمار نزاعهای خیابانی در ایران را به خود اختصاص داده است.[۱۵] پوشاک
جاذبههاجاذبههای تاریخی
در استان کرمانشاه ۳۰۰۰ اثر تاریخی برآورد شدهاست که ۷۱۶ اثر آن به ثبت آثار ملی و یک اثر به ثبت اثر جهانی رسیدهاست.[۱۶] در این میان بیستون به ثبت جهانی رسیدهاست و در همه جای استان اثار گرانبهایی دیده میشود از جمله طاق بستان کرمانشاه -طاق گرا معبد اناهیتا کنگاور جاذبههای طبیعیاستان کرمانشاه که دارای آب و هوای متنوعی در مناطق مختلف است در حدود ۷۷۰ چشمه و ۷۴ سراب را در خود جای دادهاست که آن را بستر مناسبی برای رودخانههای فصلی و دائمی تبدیل کردهاست.[۱۷]
فرهنگآثار فرهنگی استان کرمانشاه را بازار کرمانشاه، تکیه معاون الملک، تکیه بیگلربیگی، بقعه بابا یادگار، اویس قرنی، مقبره احمدبن اسحاق قمی، امامزاده احمدبن محمدباقر وآرامگاه میرعبیدالله، مسجد عمادالدوله مقبره حضرت خلیفه حیدر حیدری باینگانی در بخش باینگان از توابع پاوه و سایر مساجد کهن و زیبا تشکیل میدهند. صنایع دستیصنایع دستی در استان کرمانشاه از سابقه تاریخی طولانی برخوردار بوده، بطوریکه روزگاری کرند غرب زرادخانه مهمی بوده که سلاحهای گوناگون را میساخته است. در تاریخ یورشهای تیموریان و جنگهای ایران و عثمانی، از سلاحهای ساخت کرند یاد شده است. صنایع دستی در استان کرمانشاه به موازات توسعه کشاورزی و دامداری پیشرفتهایی داشته و در اقتصاد و زندگی مردم استان به ویژه عشایر و روستائیان نقش مهمی داشته است. جغرافیاکوههابیش از نیمی از وسعت استان کرمانشاه را کوههای مرتفع پوشاندهاست. رشته کوه زاگرس، به صورت مجموعهای از رشتههای موازی، با دشتهای مرتفع کوهستانی در بین آنها، پوشش گیاهی متنوعی به وجود آوردهاست. جنگل۱. جنگلهای بلوط ۲. جنگلهای ون ناهمواریها
|